Czy zakup laptopów już w przedszkolu, lub wodzenie palcem po tablicach multimedialnych od najmłodszych lat, jest gwarantem edukacyjnego sukcesu dzieci?
Jakiś czas temu będąc z wizytą u przemiłej dyrekcji zwiedzałam nową szkołę, a przede wszystkich oddziały przedszkolne. Wchodzę zatem z zaciekawieniem do grupy 6-latków i widzę taki oto obrazek.
Pani siedzi za biurkiem z myszką w dłoni 😉, dzieci przy stolikach, a na ścianie wielka ,,gadająca” tablica interaktywna. Trwa zajęcie o tematyce NUMERY ALARMOWE. Tablica ,,gadała” – dzieci z ławek odpowiadały na pytania, a pani myszką zaznaczała na tablicy odpowiedzieć dzieci. Tablica albo ,,klaskała” albo ,,buczała”…. Szybko wyszłam ☹.
Powiedziałam dyrekcji jakie mam zdanie na temat tego typu zajęć i DLACZEGO. W odpowiedzi usłyszałam, że tak pechowo trafiłam, bo tablice kupione były do przedszkola tylko po to, żeby pokazać dzieciom jakieś ciekawe filmy edukacyjne.
Wiem, że najczęściej tak nie jest, i że tego typu programów do ,,nauki” w placówkach przedszkolnych jest niestety wiele ☹. Niektóre zakupują już nawet laptopy, i ogłaszają to światu z nieukrywaną dumą i radością ☹.
,,Cyfrowa demencja – w jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci” to książka Manfreda Spitzera – niemieckiego psychiatry i neurobiologa (wyd. Dobra Literatura)
Naukowiec wzywa rodziców do ograniczenia czasu poświęcanego przez dzieci na cyfrową rozrywkę, aby uchronić je przed cyfrową demencją.
Z moich obserwacji wynika, że ostrzegać należałoby nie tylko rodziców….
Pozwolę sobie na przytoczenie kilku fragmentów przywołanej przeze mnie książki z rozdziału ,,LAPTOPY W PRZEDSZKOLU?”
• ,,Dla dzieci nauka jest dosłownie czymś dziecinnie prostym”
• ,,(…)w prawdziwym życiu dojrzewający mózg jest sam sobie nauczycielem”
• ,,Dlaczego kontakt z rzeczywistością i pojmowanie świata rękami mają tak ogromne znaczenie? Człowiek jest nie tylko wzrokowcem, lecz także kinestetykiem – jedna trzecia kory mózgowej odpowiada za widzenie, a jedna trzecia za planowanie i wykonywanie ruchów (pozostała część kory kontroluje wszystkie inne funkcje). Dzięki temu, że połączenie między poszczególnymi modułami mózgu przewodzą sygnały w obie strony, możliwy jest (…) wpływ prostych sfer motorycznych na te o wyższym stopniu złożoności. U dzieci proces uczenia się zależy więc nie tylko od doznań zmysłowych, lecz także od RZECZYWISTYCH KONTAKTÓW ZE ŚWIATEM ZEWNĘTRZNYM”
• ,,Sprawność operowania w myślach wyuczonymi treściami zależy od sposobu, w jaki nabyliśmy wiedzę o nich”
• ,,Poznawanie świata za pomocą myszy komputerowej (…) skutkuje pogorszeniem, tzn. spowolnieniem zdolności do refleksji nad nim. Kliknięcie myszką jest bowiem aktem wskazywania na dany obiekt, a nie wyrazem aktywnego kontaktu z nim”
• ,,Szerząca się już w przedszkolu dygitalizacja nauki pisania wpływa negatywnie na umiejętność czytania u dzieci i dorosłych”
•,,Gdy wprowadzamy laptopy do przedszkoli i szkół podstawowych, powinniśmy być świadomi tego, jaką krzywdę możemy wyrządzić w ten sposób naszym dzieciom! Masowe wyposażanie placówek edukacyjnych w cyfrowe media jest bowiem zagrożeniem dla optymalnego rozwoju umiejętności czytania u dzieci”
• ,,Jedna trzecia naszego mózgu odpowiada za motorykę, a więc za nasze działania, dzięki którym nie jesteśmy jedynie PASYWNYMI OBSERWATORAMI otaczającej nas rzeczywistości, ale W SPOSÓB AKTYWNY KSZTAŁTUJEMY WŁASNY ŚWIAT”
• ,,(…) ręce człowieka dzięki jego pozycji wyprostowanej mogły przejąć rolę precyzyjnego narzędzia. Wymaga to jednak intensywnego ćwiczenia motoryki małej w dzieciństwie (…). Ręce mają duże znaczenie (…) także podczas nabywania wiedzy ogólnej czy uczenia się tak abstrakcyjnych pojęć, jakimi są liczby. Jeśli chcemy, by z naszych dzieci wyrastali matematycy (…) bawmy się z nimi paluszkami, a nie podsuwajmy im laptopów już w przedszkolach. A dla kogo język pisany jest czymś ważnym, ten powinien wybrać raczej ołówek niż klawiaturę”
W dobie pandemii i zdalnego uczenia książka Spitzera stała się niestety przykrym urzeczywistnieniem. Nabrała niebywałej smutnej, szkodliwej dla dzieci mocy.
A gdy wrócimy już do przedszkoli i szkół warto przypomnieć sobie słowa dr Marka Kaczmarzyka :
,,Większości z nas jakiś rodzaj aktywności jest niezbędny do zapamiętania i rozumienia czegokolwiek. RUCH wydaje się konieczny w procesie poznawania. Warto o tym pamiętać, kreując przestrzeń, w której chcemy przekazać coś istotnego. NASZE MÓZGI ZDAJĄ SIĘ MÓWIĆ: JEŚLI MASZ MI DO PRZEKAZANIA COŚ WAŻNEGO, ZABIERZ MNIE NA SPACER” CD